جانداران چنگجینگ (Chengjiang): تطور حیوانات و تولد اندامهایپایهای
جانداران چنگجینگ (Chengjiang): تطور حیوانات و تولد اندامهایپایهای
انسان بیشتر آنچه راجع به چگونگی پیدایش زندگی می¬دانیم از طریقکشف فسیل¬های محوطه¬های مختلف جهان است.

دکتر دگان شو (Degan Shu) از دانشگاه نورسوست (Northwest) و تیم وی در مورد یافتههای خود بحث کرده و اهمیت علمی و فلسفی محوطۀ فسیلی دارای تنوع نهشتههای رسوبی (lagerstatte) چنگجینگChengjiangدر یونن چین را نشان دادهاند. تهیه تصویر توسط: Earth Science Frontiers.
PHYS، نهشتههای رسوبی (lagerstatte)[1]چنگجینگ یونن (Yunnan) چین یکی از مکانهای منحصر به فردی است که حاوی فسیلهای حفظ شدۀ بسیار خوبی است (همچنین «جانداران چنگجینگ» هم نامیده میشوند) که شامل حیواناتی با جسۀ نرم است که معمولا فسیل نمیشوند. اغلب این فسیلها 520 تا 518 میلیون سال عمر دارند، زمانی که در دورۀ کامبرین قرار میگیرد، یعنی هنگامی که زندگی بر روی زمین از لحاظ تنوع گسترده میشود و در نتیجه افزایش عظیمی در تعداد گونهها پدیدار میشود- پدیدهای به نام «انفجار کامبرین» (Cambrian explosion). در یک مطالعۀ جدید دکتر دگان شو (Degan Shu) از دانشگاه نورثوست در شیان (Northwest University in Xi’an) و دکتر جیان هان (Jian Han) از دانشگاه نورثت وسترن در شانکسی شیان (Shaanxi Xi’an Northwestern University in)،دو دانشمندی که زمان زیادی را صرف بررسی عمیق در این زمینه کردهاند، مروری بر تحقیقاتشان در مورد جانداران چنگجینگ را ارائه میدهند و بر اهمیت آن تاکید میکنند. بخش قابل توجهی از این یافتهها که در مجله مرزهای علم زمین (Earth Science Frontiers) منتشر شده است، حاصل کار دیرینشناسان چینی چون گروه پرفسور شو (Shu) با همکاری سایر دانشمندان بینالمللی است.
این تحقیقات سه دهه طول کشید و هر دهه تحولات مهمی را به همراه داشت.دهه اول (1984-1994) منجر به یافتههای مهمی در مورد حیوانات پایه (basal animals)[2] (به عنوان مثال، اسفنجهای دریایی وعروس دریایی) و زیرمجموعه پروتوستومیا یا دهان نخستیان[3](Protostomia) (به عنوان مثال، نرمتنان[4]) شد.در دهۀ دوم (1995-2005) ، دانشمندان از جمله تیم پرفسور شو همچنان به کشف گروههای حیوانی جدیدتر ادامه دادند، که مهمترین آنها دیتئورستومها یا دهان دومیان (deuterostomes) (گروه بزرگی از حیوانات، که شامل انسان است) شد. در مرحله سوم (2005 – تااکنون)، تیمهای چینی همچنان گروههای جدیدی را به درخت حیوانات (animal tree) اضافه کردند و بررسی عمیقتری بر روی روابط بین شکلگیری درخت و انفجار کامبرین چند دورهای را انجام دادند. این مسیر نه تنها راه را برای تدوین درخت سه بخشی تبار زایش (phylogenetic)[5] حیوانات اولیه هموار کرد، بلکه موجب شکلگیری این فرضیه شد که انفجار کامبرین در سه دوره رخ داده است – تطور و گوناگونی حیوانات پایه، به دنبال آن دهان نخستیان و در نهایت دهان دومیان- که اساس همۀ اشکال زندگی حیوانات امروزی را شکل میدهد.
دکتر شو دربارۀ اهمیت جانداران چنگجینگ اظهار داشت: «امروزه، بسیاری از مردم هنوز به خلقتگرایی (creationism) اعتقاد دارند، استدلال رایجی که آنها استفاده میکنند یک تاریخچه فسیلی ناقص است. ما احساس میکنیم که پر کردن شکافهای درخت تطوری با اشکال انتقالی، مانند مواردی که در چنگجینگ و سایر محوطهها یافت شده است، به ما کمک خواهد کرد تا به تدریج اطلاعات نادرست درباره نظریه تطور را برطرف کنیم، به ویژه هنگامی که این سوال را مطرح میکنیم که انسان چگونه به وجود آمده است. در واقع میتوانیم ریشههای حیوانات موجود از جمله خودمان را نیز به اجداد دورۀ کامبرین دنبال کنیم».
به طور خاص، دکتر شو به کشف فسیلهای بنیادی اشاره دارد که نشان میدهند اشکال اولیه اندامهای پایهای ما در طی انفجار کامبرین تکامل یافتهاند.اینها شامل دهان، مغز، قلب و استخوان مهرهها هستند. از طریق مقایسه فسیلهای چنگجینگ مربوط به دوره کامبرین با موارد مربوط به دوره پیش از کامبرین است که محققان دریافتند زندگی پیش از کامبرین فاقد این اندامهای پایهای است. این، اهمیت چنگجینگ را به عنوان مخزنی از بخشهای نرم بدن فسیل شده، مانند سیستم عصبی، آشکار میکند. در حقیقت، برخی از نمونهها چنان سیستم عصبی حفظ شدۀ خوبی دارند که دانشمندان میتوانند با استفاده از آنها چگونگی رفتار گونهها را استنتاج کنند، با این ایده که یک سیستم عصبی پیچیده حاکی از رفتارهای پیچیده است. این بینش باورنکردنی که توسط نهشتههای رسوبی چنگجینگ به ما ارائه شده است، شواهد مستقیمی در مورد توضیح تطور تدریجی در قلمرو حیوانات فراهم میکند.
دکتر شو نتیجه میگیرد که، «فسیلهای چنگجینگ به عنوان مدرک قانع کننده نظریه داروین، از اهمیت علمی و انسانی عمیقی برخوردار است. امید ما این است که اکتشافات جذاب در این سایت به بهبود سواد علمی در بین عموم کمک کند، ضمن اینکه چارچوبی را در اختیار نسل جدید دانشمندان قرار میدهد که میتوانند از آن برای ارائۀ اطلاعات بیشتر در مورد درخت زندگی حیوانات استفاده کنند».
جانداران چنگجینگ، از نظر علمی و فلسفی، دارای اهمیت فوق العادهای هستند. و تلاشهای گسترده دانشمندان مانند دکتر شو ما را به درک اساسیترین سوال امروز نزدیک میکند: منشأ زندگی در کجاست؟
تهیه شده توسط: Earth Science Frontiers
[1]نهشتههای رسوبی که فسیلهای خارق العادهای را با حفاظت استثنایی – گاه شامل بافتهای نرم حفظ شده – به نمایش میگذارد.
[2]حیوانات پایه حیواناتی هستند که تقارن. تناسب شعاعی در نقشه بدن خود دارند. آنها بدن بسیار سادهای دارند و تمایل به diploblastic (دولایه رویانی در زیستشناسی به وضعیتی از تخمک گفته میشود که در آن دو لایه اولیه از نطفه وجود داشته باشد) دارند.
[3]دهاننخستیان اصطلاحی برای اشاره به تعدادی از شاخههای جانوران است که تصور میشود نیای مشترکی دارند و دهان آنها از نخستین منفذ رویانی یا منفذ تَنداله به وجود آمده است.
[4]molluscs
[5]فیلوژنتیک یا تبارزایش شاخهای در علم زیستشناسی است که به بررسی ارتباط تکاملی گروههای مختلف جاندران نظیر گونهها یا جمعیتها میپردازد، که از دادههای توالییابی مولکولی و ماتریسهای دادههای ریختشناسی بهدست میآید.
برای اطلاعات بیشتر نگاه کنید به:
Shu Degan et al, Core value of the Chengjiangfauna:formation of the animal kindom and the birth of basic human organs, Earth Science Frontiers, DOI: 10.13745/j.esf.sf.2020.10.28 kns.cnki.net/kcms/detail/11.33 … 201027.0915.001.html
اخبار مشابه در لینک زیر:
https://phys.org/news/2020-11-million-year-old-five-eyed-fossil-reveals-arthropod.html